Dieta wegetariańska - zasady, jadłospis
Wegetarianizm to korzystna dla zdrowia dieta, gdy stosuje się ją rozważnie. Dlatego przed przejściem na nowy sposób odżywiania trzeba wiedzieć, co jeść i jak układać jadłospis, żeby sobie nie zaszkodzić.
Podstawowym założeniem zdrowej, zbilansowanej diety wegetariańskiej jest zastępowanie mięsa innymi produktami zawierającymi podobne wartości odżywcze. Dieta wegetariańska wymaga nieco więcej kreatywności i zaangażowania w doborze produktów spożywczych, jednak zgodnie z najnowszymi badaniami, prawidłowo skomponowana dieta wegetariańska jest w stanie zaspokoić zapotrzebowanie organizmu na prawie wszystkie składniki odżywcze, bez względu na wiek, płeć czy tryb życia danego człowieka. Najważniejsze witaminy, których w diecie wegetariańskiej może być mniej, to: B12 i D. Dlatego też ich suplementację powinno się wziąć pod uwagę, decydując się na bycie świadomym wegetarianinem.
Jak wyeliminować mięso z diety?
Przy odpowiedzialnym i prawidłowym komponowaniu codziennego wegetariańskiego jadłospisu nic nie stoi na przeszkodzie, aby rezygnacja z produktów mięsnych nastąpiła nawet w tempie ekspresowym. Najważniejsze, aby za tą decyzją szły właściwe i regularne wybory dań, które dostarczą niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka, składników odżywczych.
Dieta wegetariańska - co jeść
Od lat pokutuje przekonanie, że tylko białko zwierzęce jest pełnowartościowe. Jeśli jednak
jadamy urozmaicone produkty roślinne, to mamy go tyle, ile potrzeba. Najprostszym połączeniem są produkty zbożowe z mlekiem, jajkami, serem lub roślinami strączkowymi. Warzywa jedzmy z kaszami, orzechami, ziarnami, ryżem i jajkami.
Dobrze przyswajane jest białko soi (90%), soczewicy (85%), białej fasoli (73%). Generalnie jednak białko roślinne jest trawione słabiej niż mięsne. Ale rośliny dostarczają też witamin,
minerałów i błonnika. Zdolność przyswajania można zwiększyć, odpowiednio zestawiając produkty. Łącząc ryż z mlekiem, uzyskasz 29% białka więcej, niż gdy zjesz każde z nich osobno, ryż z fasolą – 43% więcej. Białko stanowi jedynie zapasowe źródło energii, więc potrzebujemy go niewiele. Ile? To zależy od wieku, płci, wagi, trybu życia. Przyjmuje się, że 1 g białka na 1 kg masy dziennie wystarczy. Przemyślana dieta wegetariańska bez trudu to pokryje.
Przeciwnicy wegetarianizmu twierdzą również, że brak mięsa grozi niedoborem żelaza i wapnia. Ale samo spożywanie mięsa nie wystarczy, by tego uniknąć. Mięsożercy też miewają pod tym względem braki z powodu np. jedzenia fast foodów czy żywności przetworzonej.
Żelazo z produktów roślinnych (niehemowe) jest gorzej przyswajane niż ze zwierzęcych (hemowe), więc trzeba go dostarczać więcej. Wchłanianie poprawia witamina C. Dlatego łączmy na talerzu warzywa i owoce (źródło witaminy C) z produktami zawierającymi żelazo, np. musli. Dla osób, które całkowicie wyeliminowały produkty pochodzenia zwierzęcego, problemem może być również utrzymanie właściwego poziomu wapnia. Dobrym źródłem tego pierwiastka są migdały, sezam, orzechy laskowe, suszone figi i morele. Mają go też rośliny zielone, np. jarmuż, botwina, szczypiorek, natka pietruszki, a także nasiona roślin strączkowych.
Warto również sięgnąć po tofu i mleka roślinne wzbogacone w ten pierwiastek oraz wody o wysokiej zawartości minerałów. Witamina B12 występuje tylko w produktach zwierzęcych (niewielka jej ilość jest w niektórych wodorostach, np. nori, i drożdżach spożywczych). Ale jedzenie nabiału i żywności wzbogaconej w tę witaminę (np. napojów sojowych) zaspokoi zapotrzebowanie.