Dieta bezglutenowa
Czym jest gluten?
Gluten to białko obecne w żywności produkowanej z pszenicy, żyta, owsa i jęczmienia. Jego śladowe ilości mogą występować także w innych produktach, jeżeli były one wytworzone na tej samej taśmie produkcyjnej, na której powstawały wyroby z pszenicy czy żyta. Dlatego poducenci na opakowaniach swoich wyrobów umieszczają informację – szczególnie ważną dla alergików – o zawartości śladowych ilości potencjalnych alergenów, np. pszenicy, gorczycy, orzechów.
Komu szkodzi gluten?
Są dwie grupy osób, które powinny unikać glutenu. W pierwszej są pacjenci z celiakią, czyli z chorobą trzewną. To uwarunkowana genetycznie niewłaściwa reakcja organizmu na gluten, która prowadzi do zaniku kosmków jelitowych. Konsekwencją jest zaburzenie wchłaniania składników odżywczych. W drugiej grupie znajdują się osoby, które wprawdzie nie mają celiakii, ale są uczulone na białko zawarte w pszenicy, życie, owsie czy jęczmieniu. Jeszcze czymś innym jest nadwrażliwość na gluten. To przypadki nietolerancji glutenu, gdy po przeprowadzeniu odpowiednich badań diagnostycznych wykluczono celiakię i alergię i nie stwierdzono zaniku kosmków jelitowych. U osób tych spożycie glutenu wywołuje niepożądane objawy: bóle brzucha, ogólne zmęczenie, wzdęcia, zaparcia, biegunki, uczucie przelewania się w jelitach itp.
Dieta bezglutenowa – co jeść
Każda dieta eliminacyjna może być niekorzystna dla naszego organizmu, ponieważ nie będzie dostarczała wszystkich potrzebnych witamin i minerałów. Bycie na diecie bezglutenowej nie polega na tym, że w sklepie wybieramy produkty wolne od glutenu lub o obniżonej zawartości glutenu. Osoba, która ma problem z glutenem, nie powinna jeść więcej niż 10 mg glutenu na dobę. W prawidłowej diecie bezglutenowej te produkty muszą być zastąpione innymi. Zamiast pszenicy, jęczmienia czy żyta trzeba wprowadzić ryż, kukurydzę, różne gatunki kasz, które nie powstają ze zbóż zawierających gluten. U osób, które na własną rękę stosują dietę bezglutenową, często występują niedobory żelaza, witamin z grupy B (bo te znajdują się również w pieczywie) lub też składników mineralnych, które występują w zbożach. A zatem takiej diety nie powinno się stosować z powodu mody. Jeśli ktoś ma wskazania do diety bezglutenowej, gdy rozpoznano u niego celiakię, alergię czy nadwrażliwość, powinien być pod opieką doświadczonego dietetyka, który ułoży właściwą dietę. Dietę, która przede wszystkim będzie leczyła chorobę i jednocześnie zapobiegała niedoborom żywieniowym.